SpaceX

SpaceX
EndüstriHavacılık ve uzay mühendisliği
Kuruluş2002
Genel merkezi,
Önemli kişilerElon Musk
(İcra kurulu başkanı ve Teknik kur. bşk.)
Gwynne Shotwell
(Başkan)[1]
Tom Mueller
(Kurucu ve itki sist. bşk. yrd.)[2]
ÜrünFalcon (roket ailesi)
Dragon (uzay aracı)
Starlink
Özerk uzaylimanı insansız gemi
Starship
Gelirartış $2 milyar (2019) [3]
SahibiElon Musk Trust
Çalışan sayısı9,500 (Şubat 2021)[4]
Web sitesispacex.com
Falcon 9 Block 5'in Temmuz 2019'da Cape Canaveral'a ilk etabının inişi - SpaceX'in fırlatma araçlarının çoğunda VTVL teknolojileri kullanılır.

SpaceX (İngilizce açılım: Space Exploration Technologies Corporation, Türkçe: Uzay Keşif Teknolojileri Şirketi), merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

Şirket 2002 yılında, daha önce PayPal'ın da kurucularından olan, Tesla Motors şirketinin CEO'su Elon Musk tarafından; Mars'ın kolonileştirilmesini sağlamak üzere uzay taşımacılığının maliyetini düşürme hedefiyle kuruldu. Şimdiye kadar Falcon 1 ve Falcon 9, Falcon Heavy isimli, en baştan tekrar kullanılabilirlik için tasarlanmış olan, uzaya fırlatma araç/roket sistemlerini ve Falcon 9 tarafından yörüngeye çıkarılmış olan, Uluslararası Uzay İstasyonuna malzeme/erzak temin etmek üzere Dragon (insansız) uzay aracını geliştirdi.

SpaceX'in başarıları arasında şunlar bulunmaktadır:

  • 28 Eylül 2008 tarihinde, özel sektör tarafından finanse edilen ve yörüngeye ulaşan ilk sıvı yakıtlı roket. (Falcon 1)
  • 9 Aralık 2010 tarihinde, bir uzay aracını uzaya fırlatan, yörüngeye oturtan ve bu uzay aracını (Dragon) başarılı bir şekilde Dünya'ya geri getiren ilk özel sektör şirketi.
  • 25 Mayıs 2012 tarihinde Uluslararası Uzay İstasyonuna bir uzay aracı (Dragon) yollayan ilk özel sektör şirketi.
  • 30 Mayıs 2020 tarihinde Uluslararası Uzay İstasyonuna Crew Dragon'u yollayarak insanlı bir görev gerçekleştiren ilk özel şirket.
  • 24 Ocak 2021 tarihinde tek bir roket fırlatması ile taşınan en fazla uydu. (143 uydu)

SES-8 uydusunun 3 Aralık 2013'te fırlatılışı, SpaceX'in yer eş zamanlı yörünge'ye ilk teslimatı olmuştur.

Kaliteyi ve maliyeti denetim altında tutmak amacıyla, SpaceX uzay aracı ve roketlerde kullandığı bileşenlerin büyük çoğunluğunun tasarımını, testlerini ve üretimini şirket içinde gerçekleştirmektedir; bu bileşenler arasında Falcon fırlatma araçlarında ve Dragon uzay aracında kullanılan Merlin, Kestrel ve Draco roket motorları bulunmaktadır. Bu SpaceX'in sektördeki en ucuz fırlatma fiyatını verebilmesine ve geleneksel roket geliştirme/üretme zamanını büyük oranda azaltabilmesine olanak tanımıştır.

2013 Kasım ayında, ticari fırlatmalarda piyasa lideri olan Fransız şirketi Arianespace, SpaceX'in oluşturduğu rekabet sebebiyle, Ariane 5 roketiyle jeostatik Yörünge'ye taşıdığı "daha hafif uydular" için esnek fiyatlandırmaya gideceğini açıklamıştır.

2006 yılında NASA; şirket ile Uluslararası Uzay İstasyonuna (UUİ) yük tedarik edebilecek bir fırlatma/taşıma sistemini tasarlayıp gerçekleştirebilmesi için "Ticari Yörüngesel Taşımacılık" (COTS) sözleşmesi imzaladı. SpaceX, 2015 Haziran itibarıyla UUİ'ye, yük tedarik anlaşması altında, 5 uçuş gerçekleştirmiştir. NASA; SpaceX ile ayrıca, NASA'nın "Ticari Mürettebat Geliştirme" (CCDev) programının parçası olarak, insanlı kullanıma uygun Dragon aracının geliştirilmesi ve başarılı bir şekilde kullanımının gösterilmesi için sözleşme imzalamıştır. SpaceX, ilk mürettebatlı Dragon/Falcon 9 uçuşunu 2016 yılı içinde yapmayı planlamaktadır. Şirket o zamana kadar uzay aracına, tamamıyla tüm gereksinimleri karşıladığı tasdiklenmiş, insan-kullanımı için fırlatma sırasında kaçış sistemi’ni dahil etmiş olmayı umuyor. NASA sözleşmelerinin yanı sıra; SpaceX özel sektör şirketleri, ABD dışındaki hükûmet kurumları ve Amerikan ordusuyla, kendisinin fırlatma hizmetleri için sözleşme imzalamıştır. 2015 şubat itibarıyla, SpaceX 15 adet Falcon 9 roketini; 14 başarılı ve bir kısmi başarısızlıkla fırlatmış ve müşterileri için en az 30 ileri tarihli fırlatma planlamış durumdadır.

  1. ^ "Gwynne Shotwell: Executive Profile & Biography". Bloomberg, businessweek.com. 1 Aralık 2011. 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2012.  (İngilizce)
  2. ^ SpaceX Tour - Texas Test Site, spacexchannel, 11 Kasım 2010, 26 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Mayıs 2012  (İngilizce)
  3. ^ "SpaceX is the No. 1 rocket company by revenue, with $2 billion last year, Jefferies estimates". 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022. 

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search