Rubidij

Rubidij,  ₃₇Rb

Rubidij u periodnom sistemu
↓                                                                     ↓                                                             →                                                             →
Hemijski element, Simbol, Atomski broj	Rubidij, Rb, 37
Serija	Alkalni metali
Grupa, Perioda, Blok	1, 5, s
Izgled	srebreno bijeli metal
CAS registarski broj	7440-17-7
Zastupljenost	0,029[1] %
Atomske osobine
Atomska masa	85,4678(3)[2] u
Atomski radijus (izračunat)	235 (265) pm
Kovalentni radijus	220 pm
Van der Waalsov radijus	303[3] pm
Elektronska konfiguracija	[Kr] 5s1
Broj elektrona u energetskom nivou	2, 8, 18, 8, 1
Izlazni rad	2,16[4] eV
1. energija ionizacije	403,0 kJ/mol
Fizikalne osobine
Agregatno stanje	čvrsto
Mohsova skala tvrdoće	0,3
Kristalna struktura	kubična prostorno centrirana
Gustoća	1532[5] kg/m3 pri 293,15 K
Magnetizam	paramagnetičan (${\displaystyle \chi _{m}}$ = 3,8 · 10−6)[6]
Tačka topljenja	312,46 K (39,31 °C)
Tačka ključanja	961,2[7] K (688 °C)
Molarni volumen	55,76 · 10-6 m3/mol
Toplota isparavanja	69[7] kJ/mol
Toplota topljenja	2,19 kJ/mol
Pritisak pare	1,56 · 10-4 Pa pri 312,6 K
Brzina zvuka	1300 m/s pri 293,15 K
Specifična toplota	363 J/(kg · K)
Specifična električna provodljivost	7,52 · 106 S/m
Toplotna provodljivost	58 W/(m · K)
Hemijske osobine
Oksidacioni broj	+1
Oksid	Rb2O
Elektrodni potencijal	-2,924 V (Rb+ + e- → Rb)
Elektronegativnost	0,82 (Pauling-skala)
Izotopi
Izo RP t1/2 RA ER (MeV) PR 83Rb sin 86,2 d ε 0,910 83Kr 84Rb sin 32,77 d ε 2,681 84Kr β- 0,894 84Sr 85Rb 72,168 % Stabilan 86Rb sin 18,631 d β- 1,775 86Sr 87Rb 27,835 % 4,81 • 1010 god β- 0,283 87Sr 88Rb sin 17,78 min β- 5,316 88Sr 89Rb sin 15,15 min β- 4,501 89Sr
Sigurnosno obavještenje
Oznake upozorenja F Lahko zapaljivo C Nagrizajuće
Obavještenja o riziku i sigurnosti	R: 14/15-34 S: 7/8-20-26-30-33-36/37/39-43-45
Ako je moguće i u upotrebi, koriste se osnovne SI jedinice. Ako nije drugačije označeno, svi podaci dobijeni su mjerenjima u normalnim uvjetima.

Rubidij je hemijski element sa simbolom Rb i atomskim brojem 37. On je mehki, srebreno-sjajni metalni element iz grupe alkalnih metala sa atomskom masom 85,4678. Elementarni rubidij je veoma reaktivan, a njegove hemijske osobine slične su onima kod drugih alkalnih metala, kao što su vrlo brza oksidacija pri kontaktu sa zrakom. Prirodni rubidij je smjesa dva izotopa: ⁸⁵Rb, jedinog stabilnog koji sačinjava 72% rubidija. Ostalih 28% je neznatno radioaktivni ⁸⁷Rb koji ima vrijeme poluraspada od 49 milijardi godina, tri puta duže od procijenjene starosti svemira.

Njemački hemičari Robert Bunsen i Gustav Kirchhoff otkrili su rubidij 1861. pomoći, tada novorazvijene, metode spektroskopije plamenom. Spojevi rubidija imaju raznolike hemijske i elektroničke načine primjene. Metalni rubidij vrlo lahko isparava i ima pogodan raspon apsorpcijskog spektra što ga čini vrlo čestom metom za lasersko manipuliranje atomima.

Za rubidij nije potpuno poznato da li je on neophodan za život živih organizama. Međutim, njegove ione živi organizmi mogu koristiti na način kako koriste ione kalija, tako što ih naprimjer biljne i životinjske ćelije uzimaju zbog identičnog naboja rubidija i kalija.

1. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Harry H. Binder
2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom CIAAW
3. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Manjeera
4. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Bergmann
5. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Greenwood
6. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Weastrc
7. ^ ^{a b} Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Zhang