Alyaska

Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin.

Bu məqalədəki məlumatların yoxlanılabilər olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. Daha ətraflı məlumat və ya məqalədəki problemlərlə bağlı müzakirə aparmaq üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə diqqət yetirə bilərsiniz. Lütfən məqaləyə etibarlı mənbələr əlavə edərək bu məqaləni təkmilləşdirməyə kömək edin. Mənbəsiz məzmun problemlər yarada və silinə bilər. Problemlər həll edilməmiş şablonu məqalədən çıxarmayın.

Alyaska
State of Alaska
Bayraq[d] Gerb
64° şm. e. 150° q. u.
Ölkə	ABŞ
İnzibati mərkəz	Cuno
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	3 yanvar 1959
Sahəsi	1.717.856 km²
Hündürlük	580 m
Saat qurşağı	UTC−09:00 UTC+14:00[1]
Əhalisi
Əhalisi	733.391 nəf. (1 aprel 2020)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu	US-AK
Rəsmi sayt
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Alyaska — Şimali Amerikanın ucqar şimal-qərbində yerləşən Amerika Birləşmiş Ştatlarına məxsus ştat. Berinq boğazı vasitəsilə Asiya qitəsindən ayrılır. Mərkəzi Cuno şəhəridir. Şərq və şimal-şərqdən Kanadanın Britaniya Kolumbiyası əyaləti və Yukon ərazisi ilə həmsərhəddir. Ucqar qərb nöqtəsi Attu adasında yerləşir və qərb istiqamətində Berinq boğazı boyunca Rusiya (Çukotka muxtar dairəsi) ilə dəniz sərhədinə sahibdir. Şimaldan Şimal Buzlu okeanın cənub hissəsini təşkil edən Çukot və Bofort dənizləri ilə əhatə olunmuşdur. Cənub və cənub-qərb istiqamətləri boyunca Sakit okeanla əhatə olunmuşdur. Ərazisinin böyüklüyünə görə ABŞ ştatları arasında ilk pillədədir. Əraziyə görə dünyada 7-ci ən böyük ərazi vahididir. Əhalisinin sayına və hər kvadrat kilometrə düşən əhali sıxlığına görə ABŞ-nin 50 ştatı arasında son üç yerdən birində qərarlaşıb. Bununla belə, Şimali Amerikanın 60-cı şimal enliyində yerləşən əraziləri içərisində ən çox əhaliyə sahib bölgə hesab olunur. 2015-ci ildə ABŞ Siyahıyaalma Bürosu tərəfindən təşkil olunmuş hesablamalara əsasən Alyaska əhalisi 738,432 nəfərdən ibarətdir ki, bu da Şimali Kanada və Qrenlandiyanın ümumi əhalisindən dörd dəfə çoxdur. Alyaska əhalisinin təqribən yarısı Ankoric metropolisi ərazisində məskunlaşmışdır. Bölgə iqtisadiyyatının əsas hissəsini balıqçılıq, neft və təbii qaz sənayeləri təşkil edir. Hərbi bazalar və turizm də iqtisadiyyatda mühüm yer tutur.

ABŞ Alyaskanı 30 mart 1867-ci il tarixində 7.2 milyon ABŞ dolları qarşılığında Rusiya imperiyasından satın almışdır. Bu bölgə ABŞ-nin tabeçiliyinə keçdikdən sonra bir neçə dəfə inzibati dəyişikliyə uğramış və 11 may 1912-ci ildə ABŞ daxilində ərazi statusu almışdır. Son olaraq, 3 yanvar 1959-cu ildə isə ABŞ-nin 49-cu ştatı kimi qəbul olunmuşdur.^[3]

1. ↑ (unspecified title). C. 11. S. 348.
2. ↑ 2020 United States Census. / red. ABŞ əhalinin siyahıya alınması bürosu
3. ↑ Video: 49th Star. Alaska Statehood, New Flag, Official, 1959/01/05 (1959). Universal Newsreel. 1959. İstifadə tarixi: 5 aprel 2019.