Ceriu

Alvertencia: Wikipedia nun ye un consultoriu médicu nin farmacolóxicu. Si piensa que precisa ayuda, por favor, fale con un profesional de la salú.

Lantanu ← Ceriu → Praseodimiu
58 Ce
Tabla completa • Tabla enantada
Blancu platíáu
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu	Ceriu, Ce, 58
Serie química	Lantánidos
Grupu, periodu, bloque	n/a, 6, f
Masa atómica	140,116 u
Configuración electrónica	[Xe]4f15d16s2
Durez Mohs	2,5
Electrones per nivel	2, 8, 18, 19, 9, 2
Propiedaes atómiques
Electronegatividá	1,12 (Pauling)
Radiu atómicu (calc)	185 pm (Radiu de Bohr)
Estáu(aos) d'oxidación	3,4
Óxidu	Llevemente básicu
Propiedaes físiques
Estáu ordinariu	Sólidu
Densidá	6689 kg/m³
Puntu de fusión	1071 K (798 °C)
Puntu de bullidura	3699 K (3426 °C)
Entalpía de vaporización	414 kJ/mol
Entalpía de fusión	5,46 kJ/mol
Varios
Estructura cristalina	Cúbica centrada nes cares
Nᵘ CAS	7440-45-1
Nᵘ EINECS	231-154-9
Calor específica	190 J/(K·kg)
Conductividá llétrica	1,15·10⁶ S/m
Conductividá térmica	11,4 W/(m·K)
Velocidá del soníu	2100 m/s a 293,15 K (20 °C)
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del ceriu
iso AN Periodu MD Ed PD MeV 134Ce 3,16 díes 0,500 134La 136Ce Estable con 78 neutrones 138Ce Estable con 80 neutrones 139Ce 137,640 díes 0,278 139La 140Ce Estable con 82 neutrones 141Ce 32,501 díes 0,581 141Pr 142Ce >5·1016 año Desconocíu 142Nd 144Ce 284,893 díes 0,319 144Pr
Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
[editar datos en Wikidata]

El ceriu^[1] ye un elementu químicu de símbolu  Ce y númberu atómicu 58. Ye unu de los 14 elementos químicos que siguen al lantanu na tabla periódica, denominaos por ello lantánidos. El ceriu ta asitiáu ente'l lantanu y el praseodimiu.

Ye un metal blando, de color gris metálicu similar al fierro, dúctil, que s'aferruña fácilmente al contautu col aire y tórnase pardu acoloratáu. El ceriu ye'l más abondosu de los elementos de les tierres rares, la so bayura representa solo'l 0,0046% en pesu de la corteza terrestre, onde apaez esvalixáu en diversos minerales, como la cerita, bastnasita y monacita.^[2] Esisten numberoses aplicaciones comerciales del ceriu. Ente estos usos inclúyense catalizadores, aditivos pal combustible p'amenorgar la contaminación ambiental y a los vidrios y esmaltes pa camudar los sos colores. L'óxidu de ceriu ye un componente importante de los polvos utilizaos p'apolazar vidrios y fósforos utilizaos en pantalles y llámpares fluorescentes. Ye utilizáu tamién na "piedra" o "yesca" de los encendedores.

Foi afayáu en 1803 por Martin Heinrich Klaproth y Jöns Jacob Berzelius y de manera independiente tamién por Wilhelm von Hisinger. L'elementu foi nomáu n'honor al planeta nanu Ceres, descubiertu dos años enantes. L'asteroide lleva'l nome de la diosa romana Ceres (mitoloxía).

1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: ceriu
2. ↑ Enciclopedia Ilustrada Cume,(1984), Tomu 3, Editorial Cume, S.A. ISBN 968-33-0066-9.