Luna

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Luna  ☾

A Luna
Caracteristicas orbitals
Radio meyo: 384.400 km
Excentricidat: 0,0549
Periodo orbital: 27d 7h 43,7m
Inclinación: 5,1454º
Satelite de: Tierra
Caracteristicas fisicas
Superficie: 38 millons km²
Masa: 7,349×1022 kg
Gravedat superficial: 1,62 m/s²
Velocidat d'escape: 2,38 km/s
Inclinación axial: 1,5424°
Albedo: 0,12
Temperatura superficial:
 • Minima: 40 K
 • Maxima: 396 K
 • Meyana (día): 380 K
 • Meyana (nueit): 120 K
Caracteristicas atmosfericas
Presión: 3 × 10-10 Pa
Oxicheno 43%
Silicio 21%
Aluminio 10%
Calcio 9%
Fierro 9%
Magnesio 5%
Titanio 2%
Níquel 0,6%
Sodio 0,3%
Cromo 0,2%
Potasio 0,1%
Manganés
Ixufre
Fosforo
Carbonio
Nitrocheno
Hidrocheno
Helio
0,1%
0,1%
500 ppm
100 ppm
100 ppm
50 ppm
20 ppm
Iste articlo ye sobre un satelite d'a Tierra; ta atros usos, se veiga Luna (desambigación).

A Luna[1] ye o solo satelite natural d'a Tierra y o cinqueno satelite natural mas gran d'o sistema solar.[2] Ye l'astro mas amanau ta la Tierra, y o que millor se conoix. O suyo diametro ye de 3.475 km (menos d'un tercio d'o diametro terrestre) y a distancia meya ta la Tierra ye de 384.400 km, bellas trenta vegadas o diametro d'a Tierra. Fa un chiro arredol d'a tierra en 27,3 días (periodo orbital) y a variación periodica d'a cheometría d'o sistema Tierra-Luna-Sol ye a responsable d'as fases lunars, que se repiten cada 29,5 días (periodo sinodico). Tien una masa muito menor que a terrestre, y l'aceleración d'a gravedat ye alto u baixo 1/6 d'a d'a Tierra. A suya superficie ye plena de cráters y poseye una atmosfera muito tenue. Vista dende a Tierra, ye l'obchecto terrestre mas brilant dimpués d'o Sol, y encara que no brila por ella mesma, sí que reflecta a luz d'o Sol.

  1. (an) Silbia Garcés Lardiés,Francho Rodés Orquín:Un borguil de parolas.Bocabulario dialeutal escolar, Gubierno d'Aragón, 2006, ISBN 84-689-7358-0, p.35
  2. (en) Joseph A. Angelo Jr. Encyclopedia of Space and Astronomy, Facts on File, 2006, ISBN 978-0-8160-5330-8, p.406

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search