Aluminio

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Aluminio
MagnesioAluminioSilicio
B

Al

Ga
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Aluminio, Al, 13
Serie quimicaMetals d'o bloque p
Grupo, periodo, bloque 133, p
ColorGriso
Peso atomico 26.9815386(13) g·mol−1
Configuración electronica [Ne] 3s2 3p1
Electrons por capa 2, 8, 3
Propiedaz fisicas
FaseSolido
Densidat (a t.a.)2.70 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.2.375 g·cm−3
Punto de fusión933.47 K
(660.32 °C, 1220.58 °F)
Punto d'ebullición2792 K
(2519 °C, 4566 °F)
Entalpía de fusión10.71 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización294.0 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 24.200 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 1482 1632 1817 2054 2364 2790
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinaCubica centrata en as caras
0.40494 nm
Estatos d'oxidación3, 2, 1
(Oxido anfoterico)
Electronegatividat1.61 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización
(mas)
1ª: 577.5 kJ·mol−1
2ª: 1816.7 kJ·mol−1
3ª: 2744.8 kJ·mol−1
Radio atomico125 pm
Radio atomico (calc.)118 pm
Radio covalent118 pm
Atra información
Ordenación magneticaParamagnetico
Resistividat electrica(20 °C) 26.50 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 237 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 23.1 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(t.a.) 5000 m·s−1
Modulo d'elasticidat70 GPa
Mod. elast. transversal26 GPa
Modulo de compresión76 GPa
Coeficient de Poisson0.35
Dureza Mohs2.75
Dureza Vickers167 MPa
Dureza Brinell245 MPa
Numero CAS7429-90-5
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
26Al sin 7.17×105a β+ 1.17 26Mg
ε - 26Mg
γ 1.8086 -
27Al 100% 27Al ye estable con 14 neutrons

L'aluminio ye un elemento quimico de simbolo Al y numero atomico 13. Ye l'elemento metalico mas abundante en crosta terrestre, con un 8,13 % d'abundancia. O primer fisico en aillar-lo estió o cientifico danés Hans Christian Oersted.

Debito a que ye lichero, a la suya conductividat electrica, resistencia a la corrosión y baixo punto de fusión fan que sía un material ideyal ta muitas aplicacions, especialment l'aeronautica; manimenos, a gran cantidat d'enerchía que s'aprecisa ta la obtención d'o metal a partir d'os oxidos dificulta a suya mayor utilización; encara que se puet compensar en parti por o baixo coste en reciclar-lo, a suya larga vita útil y a estabilidat d'o suyo pre.

O primer lingote fabricato en Espanya estió en l'anyo 1927 en a interpresa Aluminio Español S.A., en a localidat aragonesa de Samianigo.[1]

  1. (es) Historia d'a industria de l'aluminio.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search